Zo lang het bedrijf aan de ondernemer hangt en het niet echt kan doorgroeien

‘Je rol verandert als je bedrijf fantastisch draait’ Een goede scale-up dynamiek ontstaat door sterk leiderschap te combineren met de kunst van het overdragen en loslaten.

Waarom is het zo lastig voor een bedrijf om te groeien?
Groeien is moeilijk, zo valt op te maken uit cijfers van het CBS. Tachtig procent van alle bedrijven in Nederland bestaat uit één persoon, zestien procent heeft twee tot tien mensen in dienst en een ruime twee procent telt tussen de tien en vijftig medewerkers. Bij vijftig of meer personen is het zelfs minder dan één procent! Onderzoek en onze ervaring laat zien dat ondernemers die in Nederland alle mogelijke ondersteuning zoeken hier zeer goed gedijen. We vinden het prachtig om een bedrijf te starten, maar hebben minder ambitie om het succesvol te laten groeien. Nu is dat overigens ook best complex, vooral het groeien van 0 naar 100 mensen blijkt een struikelblok.

‘Niet het goede team’ is een van de belangrijkste redenen waarom het niet lukt. Bij een slecht product heb jij als oprichter – of iemand in jouw team – onvoldoende nagedacht over wat de markt nodig heeft. Mensen zijn bepalend voor het succes van een bedrijf. Als beginnend, eigenwijs ondernemer besef je dat misschien nog niet helemaal; je wilt het helemaal anders en beter dan anderen doen. Je moet ook vasthouden aan dat zelfvertrouwen om iets van de grond te krijgen. Maar bedrijfsgroei is pas mogelijk vanuit het besef dat anderen het beter moeten gaan doen dan jij; dat je hun expertise in huis moet halen om verder te kunnen groeien. Dit is de moeilijkste switch voor een ondernemer; te erkennen dat de attitude die je in het begin succesvol maakte nu juist een belemmering is voor verdere groei van jouw bedrijf.

Wat levert een groeiend bedrijf je op als ondernemer?
Een groeiend bedrijf bied je de mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen, financieel onafhankelijk te worden en de vrijheid om te innoveren en iets nieuws neer te zetten. Een groeiend bedrijf betekent ook groei van jou als mens en leider. Je krijgt nieuwe netwerken, ziet nieuwe kansen en mogelijkheden en helpt mensen zich te ontwikkelen. Veel ondernemers kijken naar het werk dat ze op dit moment leuk vinden om te doen. Ze houden er minder rekening mee of ze over tien jaar nog evenveel plezier aan datzelfde werk beleven. Vaak blijkt dat niet het geval, sommigen zijn er zelfs helemaal klaar mee. Ze willen eruit, maar beseffen dat met hun vertrek het bedrijf omvalt. Een ondernemer die wilt groeien loopt op termijn veel minder kans om in de toekomst gevangene te worden van zijn bedrijf.

Het bijzondere is dat je rol verandert als het bedrijf fantastisch draait
De zaak loopt op rolletjes, omdat jij het zo goed doet, maar juist dan moet je ervoor zorgen dat anderen het geweldig gaan doen. Dit is een compleet andere leiderschapsstijl; je moet mensen gaan coachen. Ben je daar minder goed in, moet je misschien iemand aannemen die begrijpt hoe je mensen optimaal laat functioneren. Veel ondernemers, is mijn ervaring, weten niet zo goed wat daarvoor nodig is. Ze nemen initiatief, zijn opportunistisch en houden van chaos en onzekerheid. Voor de mensen die bij jou werken, gaat dit per definitie in veel mindere mate op anders waren ze zelf wel een bedrijf gestart. Medewerkers willen weten wat er van hen wordt verwacht, wanneer ze het goed of slecht doen. Geef ze dus een heldere taakomschrijving en werk met duidelijke HR-procedures als het gaat om beoordelen, belonen en ontwikkelen. Natuurlijk kan niet elke ondernemer deze vertaalverslag maken, zoek in dat geval iemand die dit wél kan. Daarom adviseer ik bij het aannemen van de eerste mensen om ook naar hun toekomstige rol te kijken. Zitten er sollicitanten bij met leiderschapskwaliteiten die goed kunnen communiceren? Je hebt ze straks nodig om het bedrijf uit te bouwen. Als je verder groeit, moet je taken overdragen aan mensen met doorgroeipotentieel. Met een team van tien medewerkers hebben er bij voorkeur minimaal vier dat potentieel.

Hulp nodig bij het maken van deze vertaalslag?
Het doel van The LiveLab is teams en leiders succesvol maken. We helpen bij organisatie-uitdagingen, op welke manier dan ook. Je kunt dan denken aan groeiambitie, arbeidsmarktkrapte, samenwerking, brandjes blussen.
Dat begint altijd bij een leider. Ondernemers, managers, directieleden, noem maar op. Die leider heeft een visie, maar nog niet de skills om daar te komen. Die visie heeft onze volledige focus. We koppelen hem aan een ervaren mentor. Samen bepalen ze waar knelpunten zitten en vervolgens komen we met een plan om deze te verbeteren. Geen trucjes, maar op een manier die passend is. Dat kan gaan over 1-op-1 begeleiding, het trainen van specifieke vaardigheden en het bouwen van een functionerend team. We doen wat nodig is. Soms mist er bijvoorbeeld een specifieke rol, dan halen we die uit onze pool van gespecialiseerde interims. Het doel is dat ze in control zijn. Het moeiteloos voelt. Het team zijn doelen behaalt. En dat ze een impact maken die de boeken in kan.